Meniscusruptuur
Heb je pijn aan de binnen- of buitenzijde van je knie, vooral bij draaien, hurken of traplopen? Voelt het soms alsof je knie “vastzit” of hoor je een klik bij het bewegen?
Dan kan er sprake zijn van een meniscusruptuur, een veelvoorkomende knieblessure bij sporters én niet-sporters.
Het goede nieuws: de meeste meniscusblessures herstellen goed met de juiste begeleiding.
Bij Impact Health & Performance zien we dit wekelijks en helpen we mensen weer soepel en pijnvrij bewegen.
Wat is de meniscus?
In je knie zitten twee menisci: één aan de binnenkant (de mediale meniscus) en één aan de buitenkant (de laterale meniscus). Ze functioneren als schokdempers en stabilisatoren tussen het bovenbeen en scheenbeen en zorgen ervoor dat de krachten in de knie goed worden verdeeld.
Bij een meniscusruptuur is er een scheur ontstaan in dit stevige, maar enigszins elastische kraakbeenweefsel. Zo’n scheur kan ontstaan door een plotselinge draaibeweging of door herhaalde belasting waarbij de knie niet optimaal wordt ondersteund.
Hoe ontstaat een gescheurde meniscus:
Een meniscusruptuur kan op verschillende manieren ontstaan:
- Acuut trauma (sport, draaibeweging)
- Herhaaldelijke belasting of verminderde stabiliteit
- Veelvuldig hurken of knielen
- Onvoldoende spierkracht of controle rond de knie
- Eerdere knieblessures
Wat zijn de symptomen?
De klachten verschillen per persoon en per type scheur, maar veel mensen herkennen:
- Pijn aan de binnen- of buitenzijde van de knie (in de gewrichtsspleet)
- Zwelling of vocht in de knie, vooral na inspanning
- Beperkte beweeglijkheid: moeite met volledig strekken of hurken
- Krakend of klikkend gevoel bij bewegen
- Slotklachten: het gevoel dat de knie vastzit en niet verder kan buigen of strekken
- Soms een instabiel gevoel of het idee dat de knie “doorzakt”
Elke knie reageert anders, daarom onderzoeken we bij Impact altijd wat er precies in jouw situatie speelt.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose van een meniscusruptuur stellen we op basis van een combinatie van factoren:
- Jouw verhaal – hoe het letsel is ontstaan, welke bewegingen pijn geven en wanneer de knie vastloopt of zwelt.
- Lichamelijk onderzoek – we beoordelen de beweeglijkheid, stabiliteit en doen specifieke meniscustesten. Deze geven aanwijzingen, maar zijn op zichzelf niet doorslaggevend.
- Aanvullend onderzoek – als er twijfel bestaat of sprake is van slotklachten, kan een MRI via de huisarts of orthopeed helpen om de diagnose te bevestigen en het behandelplan te verfijnen.
Het belangrijkste uitgangspunt is altijd hoe jouw knie functioneert en hoe we die functie kunnen herstellen, met of zonder beeldvorming.
Wel of geen operatie bij een meniscus ruptuur
De behandeling van een meniscusruptuur hangt af van het type scheur, de ernst van de klachten en je persoonlijke doelen.
Bij Impact Health & Performance starten we in de meeste gevallen met een niet-operatieve aanpak, omdat onderzoek laat zien dat dit bij het merendeel van de mensen tot goed herstel leidt.
Wanneer géén operatie nodig is
Bij het merendeel van de mensen met een meniscusruptuur is geen operatie nodig.
Dat geldt vooral wanneer:
- de knie niet op slot schiet
- de pijn en zwelling geleidelijk verminderen
- de stabiliteit behouden blijft
- het gaat om een kleine of stabiele scheur
- je de knie weer kunt belasten, ook al is dat nog niet volledig pijnvrij
In deze situaties is gerichte oefentherapie de beste keuze.
We werken aan kracht, stabiliteit en bewegingscontrole, zodat de knie weer belastbaar wordt.
Wanneer wél een operatie kan worden overwogen
Een operatie is tegenwoordig meer uitzonderlijk, niet de regel.
Een orthopedisch chirurg overweegt een ingreep alleen wanneer er sprake is van:
- Slotklachten: de knie blokkeert of klikt regelmatig waardoor buigen of strekken niet meer lukt
- Grote instabiele scheuren die beknelling veroorzaken in het gewricht
- Aanhoudende klachten ondanks intensieve oefentherapie gedurende enkele maanden
- Combinatieletsel: bijvoorbeeld een scheur in combinatie met kruisband of kraakbeenletsel.
In die gevallen kan gekozen worden voor een meniscushechting, waarbij de scheur wordt vastgezet zodat het weefsel kan genezen.
Na een operatie begeleiden we je stap voor stap in het volledige herstelproces, van de eerste weken op krukken tot de terugkeer in sport of werk.
Of het herstel nu met of zonder operatie verloopt, bij Impact werken we met een stapsgewijs revalidatieprogramma dat is afgestemd op jouw belastbaarheid en doelen.
Preoperatieve fysiotherapie: beter voorbereid op je operatie
Als een operatie nodig is om de meniscus te hechten, begint het herstel eigenlijk al vóór de ingreep. Met preoperatieve fysiotherapie (prehab) zorgen we dat je knie sterk, beweeglijk en rustig de operatie in gaat.
Een goed voorbereide knie:
- herstelt sneller,
- behoudt meer spierkracht,
- en is minder stijf en gezwollen na de operatie.
Zo begin je met een voorsprong aan de revalidatie.
In de weken voor de operatie werken we aan:
- Bewegingsvrijheid: de knie zo volledig mogelijk buig- en strekbaar maken.
- Kracht: vooral van de bovenbeenspieren en heup.
- Controle: leren omgaan met zwelling en belasting.
- Informatie: uitleg over het hersteltraject na de operatie.
Wie sterk en goed voorbereid de operatie ingaat, herstelt sneller, veiliger en met meer vertrouwen. Daarom begeleiden we bij Impact ook de fase vóór de operatie, zodat je met de best mogelijke start aan je herstel begint.
Behandeling van een voorste kruisband ruptuur
Zonder operatie (conservatief traject)
Bij het merendeel van de mensen geneest een meniscusruptuur goed zonder operatie.
De focus ligt dan op het geleidelijk versterken van de knie en het verbeteren van de controle tijdens bewegen.
Fase 1 – Pijn en zwelling verminderen (week 1–3)
- Gericht bewegen binnen de pijngrens
- Lichte mobiliteitsoefeningen (buigen/strekken, pendelen zonder weerstand)
- Koelen voor pijnreductie en vermijden van diepe hurken of draaien
- Activiteiten doseren: liever meerdere korte momenten bewegen dan één lange belasting
Fase 2 – Kracht en stabiliteit opbouwen (week 3–6)
- Oefeningen gericht op bovenbeenspieren (quadriceps, hamstrings)
- Evenwichtsoefeningen en gecontroleerde kniebuigingen
- Stapsgewijs uitbreiden van wandelen, fietsen en dagelijkse activiteiten
- Eventueel krachttraining met begeleiding
Fase 3 – Functioneel herstel (week 6–12)
- Meer sport- of werkspecifieke bewegingen toevoegen
- Plyometrische oefeningen en lichte sprongen (indien klachtenvrij)
- Gericht werken aan loop-, draaibewegingen en stabiliteit bij snelheid
- Opbouw naar sporthervatting of volledige belasting in werk
Gemiddeld herstel: 6–12 weken
De meeste mensen hervatten hun dagelijkse activiteiten volledig binnen 2 à 3 maanden.
Operatief herstel (na meniscushechting)
Wanneer de meniscus is gehecht, heeft het weefsel tijd nodig om goed vast te groeien.
Het herstel duurt dan langer en vraagt in het begin om meer bescherming.
Fase 1 – Bescherming & herstel van beweeglijkheid (week 0–6)
- Knie vaak gedeeltelijk belast met krukken (meestal 4–6 weken, afhankelijk van het type hechting)
- Geleidelijke opbouw van het buigen van de knie tot ± 90 graden
- Mobiliteit, spieractivatie en lichte krachtoefeningen binnen veilige grenzen
- Focus op het voorkomen van stijfheid en spierverlies
Fase 2 – Kracht en controle terugwinnen (week 6–12)
- Volledig afbouwen van krukken
- Progressieve krachttraining voor bovenbeen, heup en core
- Functionele oefeningen: wandelen, lichte fietsbelasting, stabiliteitstraining
- Herstellen van volledig buigen en strekken
Fase 3 – Dynamische fase (maand 3–5)
- Sport- en werkspecifieke oefeningen (springen, landen, draaien)
- Verbeteren van snelheid, coördinatie en explosiviteit
- Continue belastingopbouw onder begeleiding
Fase 4 – Terugkeer naar sport of werk (vanaf maand 5–6)
- Testmomenten om kracht en stabiliteit objectief te meten
- Graduele overgang naar sportspecifieke training
- Definitieve sporthervatting zodra kracht, stabiliteit en vertrouwen volledig hersteld zijn
Gemiddeld herstel: 3–6 maanden
Wist je dat andere fysiopraktijken gebruik kunnen maken van onze veldrevalidatie? We werken graag samen om sporters optimaal te laten herstellen.
Wat kun je zelf doen?
- Blijf bewegen binnen de pijngrens, volledige rust vertraagt het herstel.
- Vermijd diepe hurk- of draaibewegingen zolang de knie nog gevoelig is.
- Versterk je bovenbeenspieren, heupen en core voor extra stabiliteit.
- Zorg voor goede slaap, voeding en herstelmomenten, dat versnelt genezing.
Wanneer neem je contact op?
Neem contact met ons op als:
- De pijn of zwelling blijft toenemen
- De knie regelmatig “op slot” schiet
- Je moeite hebt met lopen of volledig strekken van de knie
- Je herstel niet verder gaat ondanks rust en oefeningen
Wij helpen je met een plan dat past bij jouw knie, doelen en sportniveau.
Plan een afspraak bij Impact Health & Performance, samen brengen we jouw knie weer in beweging.
Gebaseerd op richtlijnen van
- KNGF-richtlijn Artrose (2018)
- NOV-richtlijn Meniscus (2019)
- NHG-standaard Traumatische knieproblemen (2020)