Rotator cuff scheur (partieel of volledig)
Heb je pijn bij het heffen van je arm, moeite om iets boven schouderhoogte te pakken, of merk je dat je schouderkracht afneemt?
Voelt het alsof je schouder “niet meewerkt”, of wordt de pijn erger wanneer je op de schouder ligt?
Dan kan er sprake zijn van een partiële of volledige scheur van een rotator cuff pees.Dit komt vaak voor: bij sporters, maar ook bij mensen die iets hebben getild of een onverwachte beweging maakten.
Het goede nieuws:
Met de juiste begeleiding herstelt een rotator cuff scheur meestal goed — zelfs bij grotere scheuren.
Bij Impact Health & Performance zien we dit wekelijks en begeleiden we je stap voor stap terug naar pijnvrij en krachtig bewegen.
Wat is een rotator cuff ruptuur precies?
De rotator cuff bestaat uit vier spieren en pezen die je schouderkop stabiliseren en bewegen:
- M. supraspinatus
- M. infraspinatus
- M. subscapularis
- M. teres minor
Een ruptuur betekent dat er een scheur zit in een van deze pezen:
Partiële scheur: een deel van de pees is ingescheurd
Volledige scheur: de pees is volledig doorgescheurd. Dit kan conservatief (zonder operatie) of operatief worden behandeld. Daar komen we later in dit artikel op terug.
De supraspinatus-pees scheurt het vaakst.
Een scheur zorgt voor minder stabiliteit en kracht. Daardoor kun je pijn en bewegingsbeperking krijgen, vooral bij heffen boven schouderhoogte.
Volledige ruptuur zonder operatie, hoe herstelt de schouder dan?
Bij een volledige scheur groeit de pees niet vanzelf terug naar het bot.
Toch kan de schouder verrassend goed blijven functioneren. Dat komt doordat andere spieren een deel van de taak overnemen:
- Met gerichte oefentherapie leren deze spieren nieuwe en efficiënte strategieën aan, daardoor
neemt de pijn af - bouw je kracht op
- kun je dagelijkse handelingen en veel sportactiviteiten weer normaal uitvoeren
Het doel van conservatieve behandeling is dus functioneel herstel, niet het herstellen van de pees zelf. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat veel mensen uitstekend functioneren zonder operatie, zelfs bij een volledige scheur.
Hoe ontstaat een rotator cuff scheur?
Een rotator cuff ruptuur kan op twee manieren ontstaan.
Acuut:
- val op de schouder
- schouder uit de kom
- rukbeweging tijdens sport
- tillen van iets onverwacht zwaars
Geleidelijk (degeneratief)
Dit komt het meest voor. De pees verandert door:
- leeftijdsgerelateerde veranderingen in peesweefsel
- langdurige overbelasting
- inefficiënte houdings- of bewegingspatronen
- zwakte van schouder- en rompspieren
In de praktijk is het meestal een combinatie van biologische veroudering en herhaalde belasting.
Wat zijn de symptomen?
Dit zijn de meest voorkomende klachten:
- pijn bovenop of aan de voorzijde van de schouder
- pijn bij het heffen van de arm, vooral boven 90 graden
- pijn tijdens slapen op de aangedane schouder
- krachtverlies (heffen of zijwaarts bewegen)
- minder beweeglijkheid, alsof de schouder “tegenhoudt”
Niet iedereen heeft dezelfde klachten.
We onderzoeken altijd wat er in jouw schouder precies gebeurt.
Hoe stellen we de diagnose?
De diagnose bestaat uit:
- een uitgebreid vraaggesprek
- specifieke testen voor kracht, functie en peesbelasting
- observatie van beweging en compensaties
- zo nodig aanvullend onderzoek via huisarts of orthopeed (echo of MRI)
Beeldvorming is niet altijd direct nodig.
In veel gevallen geeft het lichamelijk onderzoek al genoeg richting voor een passende behandeling.
Wat kun je doen aan een rotator cuff scheur?
De juiste behandeling hangt af van:
- het type scheur
- de grootte van de scheur
- je leeftijd en doelen
- je belastbaarheid
Zonder operatie (conservatief traject)
- verbetering van mobiliteit
- gerichte krachtopbouw voor cuff en schouderblad
- functionele training voor werk, sport en dagelijkse taken
- load management (juiste dosering van belasting)
Veel mensen herstellen hiermee uitstekend, zelfs met een volledige scheur.
Operatie (soms nodig bij volledige ruptuur)
Een doorverwijzing naar de orthopeed is passend bij:
- jonge sporters met een acute volledige scheur
- duidelijke krachtuitval
- onvoldoende herstel na goede fysiotherapie
- grote traumatische scheuren
Na een operatie start je revalidatie bij Impact met een duidelijk plan.
Hoe verloopt het herstel van een rotator cuff scheur?
Partiële ruptuur
Hersteltijd:
- eerste verbetering: 4–6 weken
- functioneel herstel: 8–12 weken
- volledige kracht: 3–6 maanden
Oefenfases:
Fase 1 (0–3 weken)
- pijnreductie
- scapulaire activatie
- mobiliteit binnen pijngrens
Fase 2 (3–8 weken)
- actieve mobiliteit
- isometrische cuff-activatie
- scapulastabiliteit
- lichte kracht
Fase 3 (8–12 weken)
- progressieve weerstand
- excentrisch + concentrisch trainen
- duwen, trekken, reiken
Fase 4 (12+ weken)
- functionele belastbaarheid
- tillen, dragen
- sport- of werkspecifieke belasting
Volledige ruptuur (zonder operatie)
Hersteltijd:
- functionele verbetering: 3–4 maanden
- maximale kracht: 6–9 maanden
Oefenfases:
Fase 1 (0–3 weken)
- pijnmanagement
- mobiliteit zonder forceren
- scapulaire controle
- houdingseducatie
Fase 2 (3–8 weken)
- mobiliteit vergroten
- lage-intensiteit activatie
- training van compensatiestrategieën
- romp- en scapulastabiliteit
Fase 3 (8–16 weken)
- kracht voor deltoideus, overige cuff spieren en scapula
- closed chain stabiliteit
- functioneel bewegen, duwen, trekken
Fase 4 (16+ weken)
- bovenhandse bewegingen
- piekbelasting
- return-to-work of lichte sport
Volledige ruptuur (met opereatie)
Hersteltijd:
- sling: 4–6 weken
- mobiliteit opbouwen: 4–12 weken
- krachtopbouw: 3–6 maanden
- return-to-sport: 6–12 maanden
Oefenfases:
Fase 1 (0–6 weken)
- passieve mobiliteit
- bescherming van de hechting
- lichte scapula-activatie
- elleboog/pols/hand bewegen
Fase 2 (6–12 weken)
- actieve mobiliteit
- vroege krachtactivatie
- scapulacontrole
Fase 3 (12–20 weken)
- zwaardere kracht
- coördinatie
- til- en draagtraining
Fase 4 (20+ weken)
- sportspecifieke kracht
- snelheid en rotatie
- volledige return-to-sport
Wat kun je zelf doen?
- beweeg binnen pijngrenzen
- vermijd tillen boven schouderhoogte in de acute fase
- start met lichte mobiliteit en activatie
- verbeter je houding en rompstabiliteit
- gebruik warmte of koude indien dat prettig voelt
- plan korte beweegmomenten door de dag
Wanneer neem je contact op?
Neem contact op als:
- de pijn langer dan twee weken aanhoudt
- je kracht verliest of je arm niet kunt heffen
- je ’s nachts wakker wordt van schouderpijn
- de klacht is ontstaan na een val
- je twijfelt over de ernst van je schouderblessure
Wil je dat wij meekijken?
Plan een intake: we bepalen precies wat jouw schouder nodig heeft.
Gebaseerd op richtlijnen van
- KNGF Evidence Statement subacromiale klachten (2011)
- NOV-richtlijn Rotator Cuff (2025)
- NHG-standaard Schouderklachten (2019)